Dieta lekkostrawna

Dieta lekkostrawna (lub łatwostrawna) – wykazuje korzystne działanie w wielu jednostkach chorobowych oraz w stanach pooperacyjnych. Jest to modyfikacja prawidłowego żywienia opisanego w Piramidzie Żywienia i Aktywności Fizycznej. Charakteryzuje się ona wyborem produktów łatwo strawnych i nie obciążających przewodu pokarmowego.

Dietę tą stosujemy głównie podczas:

stanów zapalnych błony śluzowej żołądka oraz jelit (np. choroba Leśniewskiego-Crohna)
nowotworach przewodu pokarmowego
infekcji przebiegających z gorączką
przewlekłych chorób przewodu pokarmowego
okresu rekonwalescencji po zabiegu operacyjnych

Wybieramy produkty i potrawy łatwo strawne przy równoczesnym doborze odpowiedniego sposobu obróbki termicznej. Mocno ograniczamy potrawy tłuste, smażone, długo zalegające w żołądku, ostro przyprawione i wzdymające. Zmniejszamy ilość błonnika pokarmowego poprzez wybór dojrzałych, obranych owoców i warzyw, gotowanie a także miksowanie produktów. Posiłki spożywamy regularnie 4-5 razy dziennie.

Potrawy przyrządzamy na bieżąco, tak aby były świeże.

Dozwolone metody obróbki termicznej to:

gotowanie,
gotowanie na parze,
duszenie bez obsmażania na tłuszczu,
pieczenie w folii, pieczenie w pergaminie, pieczenie w piekarniku.

Założenia diety:

Białko 15%
Tłuszcze 30%
Węglowodany 55%

Sumy dobowego zapotrzebowania energetycznego.

Produkty dozwolone:

Produkty zbożowe: pszenne bułki, pszenny chleb, mąka pszenna, sucharki, kasza manna, kasza jaglana, kasza jęczmienna, makarony drobne, biały ryż, płatki ryżowe, jaglane, owsiane błyskawiczne.

Nabiał: mleko<2% tłuszczu, kefir, jogurt naturalny, twaróg chudy lub półtłusty, maślanka, jaja na miękko

Mięso: kurczak, indyk, królik, cielęcina

Ryby: dorsz, pstrąg, mintaj, sola

Tłuszcze: oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany, sojowy, słonecznikowy, masło, miękkie margaryny

Owoce i warzywa: bez skórki i pestek, dojrzałe, gotowane, duszone.

Przyprawy: tymianek, bazylia, cynamon, wanilia, rozmaryn, majeranek, koperek, pietruszka

Desery: kisiel, galaretka, biszkopt, ciasto drożdżowe

Napoje: woda niegazowana, słaba kawa lub herbata

Produkty niedozwolone:

Produkty zbożowe: ciemny makaron, ryż brązowy, pieczywo żytnie, kasza gryczana, kasza pęczak, ciemne mąki

Nabiał: śmietana, tłuste mleko, sery pleśniowe, sery topione

Mięso: schab, boczek, golonka, wołowina, gęś, kaczka, wieprzowina, baranina, salceson, parówki, pasztety, kaszanka

Ryby: ryby wędzone, konserwowe

Tłuszcze: smalec, olej palmowy, olej kokosowy, twarde margaryny

Owoce i warzywa: Nasiona roślin strączkowych, owoce niedojrzałe, kapusta, kukurydza, cebula, czosnek, papryka, rzodkiewka

Przyprawy: chili, musztarda, papryka ostra, majonez

Desery: ciasto francuskie, pączki, kremy, bezy, batony, faworki

Napoje: alkohol, napoje gazowane, mocna kawa i herbata

Dieta łatwo strawna z ograniczeniem tłuszczu

Dietę to stosujemy głównie podczas:

przewlekłego zapalenia i kamicy pęcherzyka żółciowego oraz dróg żółciowych
zapalenia wątroby
marskości wątroby
przewlekłego zapalenia trzustki
wrzodziejącego zapalenia jelita grubego – zaostrzenie

Główny cel diety to ochrona narządów poprzez zmniejszenie ich czynności wydzielniczej.

Dieta łatwostrawna z ograniczeniem tłuszczu to modyfikacja diety łatwostrawnej, polegająca na zmniejszeniu produktów będących źró∂łem tłuszczu zwierzęcego, oraz tych obfitujących w cholesterol. Całkowita zawartość tłuszczu w diecie powinna ulec ograniczeniu do 30-50g/dobę.

Zalecane produkty tłuszczowe: olej słonecznikowy, olej sojowy, olej kukurydziany, olej rzepakowy, olej z pestek winogron, oliwa z oliwek.
Ograniczamy: masło, miękkie margaryny
Wykluczamy: smalec, boczek, łój, słoninę.

W dalszym ciągu dieta opiera się na produktach lekkostrawnych i ograniczeniu muszą ulec potrawy długo zalegające w żołądku, wzdymające, ostro przyprawione. Ograniczamy także ilość błonnika.

Założenia diety:

Białko 12-18%
Tłuszcze 20%
Węglowodany 62-68%

Sumy dobowego zapotrzebowania energetycznego.

Posiłki zaleca się podawać 4-5 razy w ciągu dnia, w małych objętościach i o umiarkowanej temperaturze.

Obróbka cieplna jest taka sama jak w przypadku diety łatwostrawnej. Warzywa i owoce podaje się gotowane, rozdrobnione. Zupy przygotowuje się na wywarach warzywnych, podprawiane zawiesiną z mąki i mleka. Tłuszcze, które są dozwolone dodajemy do potraw w postaci surowej.

Modyfikacje

choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych – wykluczamy żółtka jaj, które mogą nasilać dolegliwości bólowe. Ograniczeniu ulegają także pełne mleko, podroby oraz produkty zawierające duże ilości kwasu szczawiowego (szczaw, szpinak, rabarbar).
przewlekłe zapalenie trzustki przebiegające z biegunką – nie dodajemy tłuszczu do pieczywa i potraw
wrzodziejące zapalenie jelita grubego – wykluczamy z diety mleko i sery. Możne je zastąpić jogurtem lub kefirem.

Dieta łatwo strawna z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego

Dietę to stosujemy głównie podczas:

choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
przewlekłego, nadkwaśnego nieżytu żołądka
refluksu żołądkowo-przełykowego
dyspepsji czynnościowych żołądka

Główny cel diety to ograniczenie potraw i produktów pobudzających wydzielanie kwasy solnego, neutralizowanie soku żołądkowego oraz niedrażnienie chemiczne, mechaniczne i termiczne błony śluzowej żołądka.

Dieta ta polega na modyfikacji diety łatwostrawnej.

Ograniczamy: esencjonalne rosoły, buliony, wywary, wywary grzybowe, galarety, wodę gazowaną, kwaśne napoje, alkohol, kawę, mocną herbatę, produkty wędzone i marynowane, pikantne, słone, smażone, pieczone i ostre przyprawy.

Potrawy powinny mieć umiarkowaną temperaturę oraz konsystencję papkowatą, tak aby ograniczyć żucie i ochronić przed przekrwieniem błony śluzowej żołądka.